Het past Rotterdammers niet om zich op de borst kloppen, maar als het gaat over hun multifunctioneel dakengebruik zal niemand er raar van opkijken als ze dat wél doen. Vanaf 2008 werkt de Gemeente Rotterdam aan duurzame daken, en daarmee waren en zijn ze een van de eersten. En wie anders dan de Programmamanager Multifunctionele Daken kan ons meenemen in deze ontwikkeling? Het woord is aan Paul van Roosmalen.
Prioriteit geven aan multifunctionele daken
Het feit dat Gemeente Rotterdam een programma Multifunctionele Daken ontwikkelde, laat wel zien dat de stad prioriteit geeft aan het ontwikkelen van multifunctionele daken. Programmamanager Van Roosmalen vertelt over hoe dit programma is ontstaan: ‘In eerste instantie zocht de stad vooral een oplossing voor het opslaan van het teveel aan water. Geen overbodige luxe voor een deltastad die onder zeeniveau ligt.’ Nadat verschillende opslagmogelijkheden onderzocht waren besloot men tot het ontwikkelen van een waterretentiesysteem op de daken. Van Roosmalen: ‘Daar waar de regen valt. Heel logisch eigenlijk om juist dáár het teveel aan water op te slaan, te bewaren voor drogere perioden.’
Waarom maakt Rotterdam de daken tot speerpunt? Van Roosmalen: ‘We zijn een grote en dynamische stad die blijft groeien. Om de stad leefbaar, gezond, bereikbaar en aantrekkelijk te houden, moeten we aan de slag. En dus kijken we omhoog, naar de ruim 18 km2 aan dakoppervlak die we hebben. Hier kunnen we extra ruimte creëren om de uitdagingen van klimaatverandering het hoofd te bieden. En ook meer ruimte te creëren voor recreatie en betaalbaar wonen. De daken bieden ons tal van mogelijkheden om al deze functies, van groen in de stad en waterretentie tot het creëren van nieuwe ontmoetingsplekken, te combineren.’
Als voorbeeld van een multifunctioneel dak in de Maasstad noemt Van Roosmalen het groenblauwe dak op concertgebouw De Doelen, bekend van onder andere het Internationaal Film Festival Rotterdam. Hij vertelt dat het niet eenvoudig was om op een rijksmonument, in het hart van de Rotterdamse binnenstad, een biodivers en toegankelijk groendak te ontwikkelen met dynamische waterberging. ’Maar het is gelukt. Daar ben ik heel trots op.’ Het dak van concert- en congresgebouw de Doelen is nu bedekt met 10 tennisbanen aan groen en heeft een waterberging met een capaciteit van 2000 badkuipen (300 m³). ‘Een groene oase in het centrum van Rotterdam,’ noemde wethouder Vincent Karremans (Buitenruimte) het dak tijdens de Rotterdamse Dakendagen op 5 juni 2022.
Op dit moment is de gemeente bezig met het voorbereiden op de overgang naar de Omgevingswet die ingaat op 1 januari 2023. Hiervoor wordt ook gekeken naar een Omgevingsprogramma Daken, wellicht kan dat een nuttig instrument zijn. Het netwerk van het Nationaal Dakenplan kan Van Roosmalen en Rotterdam in principe voor alles bereiken waar het multifunctionele daken in Rotterdam betreft. ‘We werken met een breed team en kunnen altijd helpen in het leggen van de benodigde verbindingen. Omdat onze focus vanaf nu ligt op gemeentelijk dakbeleid in het kader van de Omgevingswet, gaan we ook juist graag daarover in gesprek.’